Aanvrager subsidie opschalingscoach: ‘We willen 100.000 ouderen helpen met bewegen’
Joost Meyboom is oprichter van SecondMoov, een organisatie die beweegoplossingen ontwikkelt specifiek gericht op ouderen. De zorgorganisatie is een van de aanvragers in de zesde ronde van de subsidie Implementatie- en opschalingscoaching. Joost heeft jarenlange ervaring als innovatiemanager in de zorg en werkt gepassioneerd aan het weer in beweging krijgen van ouderen. De app die SecondMoov ontwikkelde heeft intussen 200 ouderen geholpen. Nu wil het bedrijf dat succes fors uitbreiden.
Joost Meyboom is afkomstig uit de financiële sector, waarbinnen hij vijf jaar een eigen bedrijf had. Zo’n twee en een half jaar geleden leidde een sabbatical ertoe een andere focus te vinden: het bewegen van ouderen als een van de sleutels om de druk op de zorg te verminderen. Hoe kun je hun gedrag positief veranderen, zodat ouderen blijvend zin hebben in bewegen? Joost vertelt: “Veel van de bestaande concepten zijn gericht op mensen onder de 65. Voor die generatie is sporten vanzelfsprekender en ze hebben er meer geld voor over. De oudere generatie heeft daar een achterstand in; daar moet iets gebeuren.”
Uit gesprekken die Joost voerde met zorgorganisaties bleek dat veel ouderen in de thuiszorg structureel achteruitgaan. Eenmaal in de thuiszorg komen ze er lastig er weer uit. Een deel van de thuiszorg is gericht op klachten rond Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL). Dat zijn bijna altijd bewegingsgerelateerde klachten zoals wandelen, zelfstandig opstaan, aankleden en toiletbezoek. De thuiszorg neemt die activiteiten eigenlijk over; in het voor SecondMoov ideale scenario gaat een beweegcoach met een oudere aan de slag. Daardoor kan die de zorg ook weer verlaten.
Een miljoen ouderen
Nederland heeft ongeveer een miljoen ouderen, die allemaal beperkingen ondervinden in hun dagelijkse activiteiten maar eigenlijk geen goede ondersteuning hebben. Dat is het vertrekpunt geweest van SecondMoov; een schaalbare verbetering die deze ouderen kan bereiken. Joost: ”Met mijn businesspartner Jorrit Rehorst, van huis uit fysio-, manuele en sporttherapeut, kwamen we op de oplossing van gedragsverandering. Beweging voor ouderen een vanzelfsprekend onderdeel van de dagelijkse activiteiten maken. Samen met twee thuiszorgorganisaties zijn we met ongeveer 40 cliënten aan de slag gegaan. Vanwege corona zijn we begonnen met beeldbellen. Van de cliënten werkte 35% al met een tablet of WhatsApp-bellen. Gedurende drie maanden onderhielden de cliënten contact met fysiotherapiestudenten die meewerkten in het kader van stages. Eerst een intake, daarna praten over bewegen, hun beperkingen en wat ze zouden willen. Van daaruit zijn we beweegprogramma’s gaan opstellen en hadden we daarover wekelijks tweemaal contact met de ouderen.”
Metingen
Tijdens de drie maanden volgden diverse metingen met een patiënt-specifieke klachtenlijst. Daarbij geven cliënten op een schaal van 0 (ik kan het zonder moeite) tot 10 (ik heb er veel last mee) aan hoe dagelijkse activiteiten gaan. De gemiddelde score verliep van rond 7,5 in drie maanden naar 3. Dat betekent van 200 meter kunnen lopen naar 800 meter, van niet zelfstandig steunkousen kunnen aan trekken naar dat weer wel kunnen.
Voor een tweede meting gebruikte we de zelfredzaamheidmeter van Vilans. Een vragenlijst waaruit bleek dat ouderen op mobiliteitsonderdelen en sociale onderdelen zelfredzamer werden. Cliënten hadden het gevoel meer onderdeel van een sociaal netwerk te zijn en voelden zich meer zelfredzaam. Een eenzaamheidsmeter bevestigde die bevinding. Daarna sloten drie zorginstellingen zich aan zodat inmiddels meer dan 200 ouderen als cliënt hebben deelgenomen aan het project.
Re-ablement
SecondMoov zet in op ‘re-ablement’; vooral ouderen opnieuw in staat brengen zelfstandig te kunnen bewegen, zich weer te kunnen aankleden enzovoort. Joost licht toe: ”Zodra een oudere een zorgvraag over bijvoorbeeld lopen heeft, bekijken we hoe we er iets aan gaan doen zodat die over een tijdje geen hulp meer nodig heeft. Nu is dat nog ‘hier is de hulp die we voor je hebben’ waarvan je weet dat het vaak een glijdende schaal is en de oudere nooit meer zonder hulp kan. ‘Re-ablement’ is de basis van wat we nu aan het neerzetten zijn.”
SecondMoov app
In de zomer van 2021 lanceerde SecondMoov een eigen app, die ouderen ondersteunt bij het maken van een goede beweeganalyse en een persoonlijk beweegprogramma vaststelt. “De begeleiding is er tweemaal per week en de app is er elke dag,” vertelt Joost. “Maar wat gebeurt er als we er niet zijn na drie maanden begeleiding? In het begin vinden ouderen zo’n app spannend. Maar met oefeningen en motivatie op maat zorgt de app ervoor dat ze zelf verder kunnen. We zetten de app vooral in bij ouderen die thuis wonen. Fysiotherapeuten willen de app ook graag gebruiken. Intramuraal past dit programma ook goed. Tijdens de verpleging kunnen medewerkers gelijk een oefening van 5 minuten doen, dan hoeft dat niet meer online.“
Elke zorgmedewerker als beweegcoach
Als stip op de horizon zou Joost graag zien dat SecondMoov al het zorgpersoneel een mogelijkheid kan geven ook oefeningen met de cliënt kunnen doen. Vooral in de extramurale zorg, in de tijd die ze met ‘standaard zorg’ bezig zijn. “Een intake door een van onze experts of een fysiotherapeut van de thuiszorgorganisatie, helpt daarbij. Daarin zien we de schaalbaarheid; niet steeds meer beweegcoaches maar juist van iedereen in de zorg een beweegcoach maken. Door een beetje kennis van ons en een app die daarbij helpt. We hopen over 5 jaar zo’n 100.000 ouderen te hebben ondersteund in het bewegen zodat ze structureel minder of helemaal geen zorg meer nodig hebben. Vraag is nog wie er voor deze preventie gaat betalen. In deze omwenteling van het systeem die wij voor ogen hebben, zouden we er samen verantwoordelijk voor moeten zijn zodat veel minder mensen gebruik maken van ziekenhuiszorg of thuiszorg.”
Innovatie – en opschalingscoach
In de zomer van 2021 hoorde Joost van de regeling voor Implementatie- en opschalingscoaching maar was te laat met de aanmelding. Voor de recente zesde ronde waren ze wel op tijd. Joost: “We hebben al een coach op het oog met een opleiding beweegkunde en een breed netwerk in de zorg. Zij snapt vanuit de inhoud én als innovatieadviseur in de zorg goed hoe je ons idee moet toepassen maar ook hoe je het moet opschalen. We hebben nu 200 ouderen succesvol geholpen, maar wat is er precies nodig als we dat voor 100.000 ouderen willen doen? Zou een zorgverzekeraar het in hun pakket kunnen opnemen? Bij die vraagstukken denken we ondersteuning nodig te hebben.”
Tips voor innovatoren
Of en wanneer er een nieuwe ronde van de subsidie Implementatie- en opschalingscoaching volgt, is nog niet bekend. Niettemin heeft Joost adviezen voor ondernemers die denken over het aanvragen van een subsidie. “Zorg er altijd voor dat je in een - vooral regionaal - netwerk van kennis- en zorginstellingen terecht komt. Niet direct landelijk oppakken maar regionaal waar je gezamenlijk en aanvraag doet. Daarnaast: faciliteer als ondernemer het traject ook, neem de rol van projecteigenaar over, waardoor je bijvoorbeeld een thuiszorgorganisatie ontlast.”
