AVG wetgeving: Zo gaat communicatieplatform OZOverbindzorg om met patiëntgegevens
De huisarts, de thuiszorg, een mantelzorger: via communicatieplatform OZOverbindzorg wisselen zorgpartijen gegevens uit over hun cliĆ«nten. Hoewel OZOverbindzorg geen opslagplek voor medische gegevens is, wordt er toch veel informatie op het platform gedeeld ā en dat blijft daar een tijdje staan. Hoe gaat het bedrijf om met deze verzamelde patiĆ«ntgegevens?
Volgens Leendert de Gelder, ICT-manager bij het bedrijf, is OZOverbindzorg niet bedoeld als medisch dossier. "OZOverbindzorg is een communicatieplatform en geen opslagplek. Op het moment worden berichten minimaal vijf jaar bewaard. En deze termijn gaan we nog korter maken. Een medisch dossier is iets heel anders, dat ligt bij de huisarts of het ziekenhuis en zal altijd bewaard worden. Dit platform daarentegen is qua vluchtigheid te vergelijken met e-mail. Na een tijdje zakken berichten naar beneden en uiteindelijk verdwijnen ze. Ze zijn niet voor altijd relevant."
Contact over cliƫnten
OZOverbindzorg richt zich op het uitwisselen van zorggegevens, waardoor iedereen snel op de hoogte is van de situatie rondom een bepaalde cliĆ«nt. Zoals een kwetsbare oudere. Via een beveiligde internetpagina houden bijvoorbeeld mantelzorgers, de huisarts en de apotheek contact met elkaar. "Denk aan een mantelzorger die aangeeft dat zijn moeder gevallen is of een huisarts die doorgeeft dat iemand wat meer moet bewegen. Daarnaast kunnen specifieke gegevens via OZOverbindzorg worden doorgegeven, zoals bloedglucosewaarden of wondfotoās." OZOverbindzorg doet met deze patiĆ«ntgegevens niets, en faciliteert enkel een veilig en goed werkend communicatieplatform.
āToestemmingā onvoldoende
Garanderen dat er niets met gegevens gedaan wordt, is niet genoeg: om te voldoen aan de AVG, de privacywet, ben je verplicht om een geldige grondslag vast te leggen. Oftewel: een goede reden om gegevens van cliĆ«nten of patiĆ«nten te verwerken. Leendert: "Heel lang was onze enige grondslag ātoestemmingā. Voordat de zorgpartijen rondom een cliĆ«nt via OZOverbindzorg gingen communiceren, vroegen we de cliĆ«nt om toestemming voor gegevensverwerking. Maar dat is een lastige: toestemming moet vrijelijk gegeven zijn en de persoon in kwestie moet goed geĆÆnformeerd zijn. Dat weet je nooit helemaal zeker in het geval van onze cliĆ«nten. Ze zijn afhankelijk van de zorgpartijen en zijn bovendien kwetsbaar. Je kunt je afvragen of ze goed kunnen overzien waar ze mee instemmen."
Nog een grondslag
Daarom maakt OZOverbindzorg nu ook gebruik van de grondslag āuitvoering van de overeenkomst.ā "Het initiatief voor OZOverbindzorg ligt bijna altijd bij de zorgprofessional, zoals de huisarts, die voorstelt het platform te gebruiken voor betere communicatie. Toestemming voor het verwerken van patiĆ«ntgegevens heb je dan niet nodig: de behandelrelatie tussen de arts en cliĆ«nt is voldoende. Die hebben in feite al een zorgovereenkomst met elkaar waarbij het uitwisselen en gebruiken van gegevens noodzakelijk is. Dat valt dus binnen de zojuist genoemde AVG-grondslag."
Uitzonderingen
Toch zijn er nog steeds situaties waarin OZOverbindzorg om de toestemming van cliƫnten vraagt. "In sommige gevallen stapt de professional uit het platform. Dat is vaak zo met een gemeente, die na het opstellen van een bepaalde indicatie niet meer meedoet aan het uitwisselen van berichten. Op dat moment kunnen wij niet meer verder met de zojuist genoemde grondslag: de zorgovereenkomst tussen de professional en cliƫnt is er niet meer, dus verdwijnt ook de wettelijke reden waarom de gegevens op OZOverbindzorg mogen staan. Dat is het moment waarop wij om toestemming vragen. Op dit punt is dat ook makkelijker: de cliƫnt kent het platform al en weet waar hij mee instemt."
Tip van Leendert: blijf onderzoeken
"Voldoen aan de privacywetgeving moet je zien als een continu proces. De AVG is een relatief nieuwe wet. Veel zorgorganisaties zoeken nog naar de juiste manier om met patiƫntgegevens om te gaan en dit te verantwoorden. Maar dit kun je niet eenmalig doen. Blijf onderzoeken hoe je met privacy omgaat, of dat de juiste manier is en of je het met nieuwe inzichten anders zou doen. De Autoriteit Persoonsgegevens vindt het niet erg als je je manier van gegevensverwerking verandert, of als je andere grondslagen hebt, zolang je er maar goed over nadenkt en het vastlegt."
Loop je met je innovatie tegen AVG problemen aan?
Stel je vraag dan aan Zorg voor innoveren! Wij zijn het centrale aanspreekpunt vanuit de overheid voor zorginnovatoren. Je kan direct je vraag aan ons stellen en dan proberen de vijf partijen achter Zorg voor innoveren je op weg te helpen. Dit soort vragen kunnen bijvoorbeeld gaan over de AVG wetgeving, hoe je je innovatie kan laten landen bij zorgverzekeraars of hoe op te schalen. Mochten wij je vraag niet kunnen beantwoorden, dan gaan wij op zoek naar iemand die dat wel kan en proberen we je warm door te verwijzen. Op deze manier word je altijd verder geholpen!
