GGZ Kennisknooppunt: ‘Samen sta je sterker’
Ingrid van Hengel, GZ-psycholoog en e-health coördinator bij Forta Volwassenen, gebruikte in 2021 een voucher van de regeling voor Implementatie- en Opschalingscoaching (IOC). Ze schakelde een coach in omdat ze als psycholoog achtergrondkennis miste die ze nodig had bij de implementatie van e-health. Als bijvangst van dat traject ontstond er een netwerk, dat als GGZ Kennisknooppunt Innovatie en Digitale Zorg inmiddels een aantal jaren draait. Eind 2023 spraken we Ingrid voor het eerst; in dit nieuwe interview vertelt Ingrid over de groei en het succes van dat netwerk.
Jaren nadat Ingrid samenwerkte met haar coach, is ze nog steeds blij met wat ze in die periode heeft geleerd. ‘We gaan binnenkort een nieuw project opstarten en ook daarin neem ik de kennis mee die ik destijds van mijn coach heb gekregen,’ vertelt ze. Dat project gaat over spraakgestuurde verslaglegging. Een AI-toepassing die vooral in de administratieve hoek van de zorg een flinke tijdsbesparing kan opleveren. ‘Ik denk dat iedereen er heel erg blij van wordt,’ voegt Ingrid toe.
De ontwikkeling van het Kennisknooppunt
Het ontstaan van het GGZ Kennisknooppunt Innovatie en Digitale Zorg was destijds eigenlijk een onverwachte bonus van het coachingtraject. Het Kennisknooppunt houdt zich bezig met de vraag: “Hoe kunnen we collectieve kennis gebruiken om implementatie te versnellen?”
‘In 2021 zijn we gestart met 8 leden; in 2023 waren dat er 50. Nu heeft het Kennisknooppunt meer dan 150 leden,’ verklaart Ingrid enthousiast. ‘Er zijn inmiddels 35 instellingen aangesloten en we hebben een regiegroep opgericht om dit in goede banen te leiden. De regiegroep stelt de datums van de bijeenkomsten vast, spreekt met elkaar over het beleid omtrent lidmaatschap en onderhoudt de teams omgeving. Het aantal aanwezige leden wisselt per bijeenkomst; dat is afhankelijk van wat het thema is. De eerste bijeenkomst had 10 deelnemers; nu zijn dat er tussen de 40 en 50 en we komen zo'n 5 tot 6 keer per jaar via Teams bij elkaar. En we hebben besloten om ook een keer per jaar met zijn allen op een locatie bijeen te komen.’
Intussen heeft het knooppunt 11 bijeenkomsten georganiseerd, met thema’s van Online diagnostiek en groepstherapie en Wearables, Implementatie & adoptie tot Digitale strategie en fitheid. In februari 2025 was er een webinar over subsidies met sprekers van Enable me en ZonMw. Er volgen voor de zomer nog webinars over netwerkzorg en implementatie & opschaling; in het najaar gevolgd door een live bijeenkomst.
Een onafhankelijk platform
Bij de opzet van het Knooppunt is er bewust voor gekozen het laagdrempelig te houden en geen koepelorganisaties zoals GGZ Nederland, te betrekken. En vooralsnog blijft dat zo. ‘We wilden ervoor zorgen dat het echt iets van ons is,’ verduidelijkt Ingrid. ‘Waar we zelf kunnen bepalen waar we het over hebben en hoe we dat vormgeven. Zodat het een veilige plek blijft waar iedereen zijn verhaal kan doen, zonder na te denken over mogelijke consequenties. Want ervaringen delen kan ook gaan over dingen die mislukken, projecten die niet van de grond komen. Waar we samen veel van kunnen leren, maar wat beleidsmatig misschien helemaal niet zo handig is om te bespreken. Daarom zitten er geen leveranciers of overkoepelende organisaties in het Kennisknooppunt, maar wel innovatiemanagers, eHealth-coördinatoren, behandelaren en andere e-helden.’ De gebruikers van het Kennisknooppunt blijken de meerwaarde van het platform te ervaren in het delen van kennis, het opdoen van inspiratie en de mogelijkheid tot netwerken.
Bereidheid om hun kennis delen
Het succes van het Kennisknooppunt is afhankelijk van de bereidheid van de leden om ervaringen maar vooral kennis te delen. Iets wat misschien niet vanzelfsprekend is. Op het platform zijn stukken te lezen over hoe een pilot is gelopen of met welke criteria voor een specifieke tool of aanbieder is gekozen. ‘We delen die kennis echt graag met elkaar, want ook daar leren we zelf natuurlijk weer van,’ legt Ingrid uit. ‘We profiteren er zelf van als we bij elkaar in de keuken kunnen kijken en daar feedback op kunnen geven. We zijn ook niet hele grote concurrenten van elkaar. We zitten allemaal in een andere regio, hebben allemaal net weer een ander specialisme. En ik denk ook dat heel veel mensen vinden het ook leuk om te praten over hun successen!’
Het belang van samenwerking
Het Kennisknoopunt faciliteert niet alleen kennisdeling maar ook samenwerking. Ingrid zegt daarover: ‘Ik denk dat samenwerken het mogelijk maakt om innovatieve projecten effectiever te kunnen starten. Iedereen hoeft het wiel niet telkens opnieuw uit te vinden. Het helpt enorm in informatievoorziening; wie haalt waar informatie vandaan? De pilots die lopen, hoeven niet overal gedubbeld te worden. We hebben laatst een hele bijeenkomst besteed aan subsidieaanvragen. Want het blijft ingewikkeld om goed bij te houden welke subsidiemogelijkheden er lopen. Voor zowel de grotere als de kleinere organisaties die daarvoor zelf minder tijd hebben om dat allemaal uit te zoeken. Ik denk dat elkaar weten te vinden een beetje de olie is, waardoor we goed kunnen blijven innoveren.’
EHealth en AI
Digitale zorg en kunstmatige intelligentie worden steeds vaker in één adem genoemd. Ingrid noemde eerder al het project over spraakgestuurde verslaglegging; wat verwacht zij op het gebied van AI? ‘Je kunt denken aan een chatbot. Voor het gedachteschema waar we veel mee werken of interventie in de behandelingen. Ook binnen ons eHealth platform Therapieland is de inzet van een chatbot denkbaar. Of een AI-keuzehulp om uit al onze programma’s het juiste te kiezen. Maar ook voor het genereren van plaatjes die we in exposure- behandelingen gebruiken. Meer praktisch kun je denken aan het optimaliseren van interne documenten zoeken die je nodig hebt voor de werkprocessen. Ik denk dat die mogelijkheden echt eindeloos zijn. Binnen Forta Volwassenen is het een ontwikkeling die we op de voet volgen. Binnenkort hebben we in het Kennisknooppunt een bijeenkomst over AI. We starten nu als eerste met spraakgestuurde verslaglegging en er zal straks nog veel meer bijkomen. Maar wel op een betrouwbare, veilige en AVG-proof manier.’
Tips voor innovatoren
Gevraagd naar een advies voor innovatoren, doet Ingrid een begrijpelijke oproep: ‘Sluit je aan bij het Kennisknooppunt! Je vindt er sparringpartners en die heb je echt nodig om stapjes te kunnen maken. En samen sta je ook sterker; je krijgt dan soms dingen voor elkaar die je alleen niet bereikt. Wees niet bang om kennis te delen en elkaar daardoor verder te helpen!’
Aanmelden Kennisknooppunt
Aanmelden voor het GGZ Kennisknooppunt Innovatie en Digitale Zorg kan via een mailtje aan m.jantzen@ggzcentraal.nl.
Lees verder
● Presentatie over het GGZ Kennisknooppunt Innovatie en Digitale Zorg
● Kennisknooppunt e-health GGZ als bonus-opbrengst van voucherregeling
