Hoe Laurens Thuiszorg een nieuwe automatische medicijndispenser implementeerde
Geen zorgprofessional die de cliënt een pil aanbiedt, maar een automatisch systeem. Dat klinkt misschien afstandelijk maar toch geeft het veel gebruikers een gevoel van vrijheid en regie over het eigen leven.
Zorgorganisatie Laurens biedt thuiszorg, revalidatie, verpleeghuiszorg en zorg in de laatste levensfase. Onno Keinhorst werkt als niveau 4 kwaliteitsverpleegkundige en innovatiecoach bij Laurens in Rotterdam. Onno vertelt over de implementatie van een nieuwe medicijndispenser binnen het domein thuiszorg van Laurens. Waarbij de regeling voor Implementatie- en opschalingscoaching geholpen heeft.
Onder de 6.000 zorgverleners van Laurens geeft een flink aantal aan dat ze vooral zorg willen leveren en niet met techniek aan de slag willen. Ook is er een angst voor verlies van hun eigen werkzaamheden. Toch gelooft Onno erin dat de medicijndispenser nu en in de toekomst van grote waarde is. Een eerder gebruikt model medicijndispenser had wat nadelen vergeleken met het nieuwe model. Zo paste er in dat eerste model geen pillen van grote afmeting. Daarnaast had dit apparaat last van veel storingen. Om de diverse problemen te overwinnen en boven de inzet van slechts 50 apparaten in de thuiszorg te komen, maakte Laurens de overstap naar een ander model en een andere dienstverlener met daarbij gebruikmakend van de Implementatie- en opschalingscoaching van Zorg voor innoveren. Onno voerde het project uit met projectleider van Judith Terwijn.
Gewoon doen
“We hebben gekeken naar hoe we deze implementatie anders konden doen dan we traditioneel binnen Laurens gewend waren”, vertelt Onno. “We hebben ons vooral gericht op mogelijkheden en kansen. Wij vonden dat de inzet van dispensers beter moest kunnen, gezien de grootte van Laurens. Het inzetten van 300 of 400 exemplaren moest mogelijk zijn”. Laurens besloot een ander type medicijndispenser in te zetten, geleverd door FocusCura. "We zijn klein begonnen met een pilot van 10 dispensers bij één team. We zijn het gewoon gaan doen”, verklaart Onno. “We lieten de afvaardiging vanuit de ongeveer 75 zorgteams trainen en vervolgens trainden deze key-users hun eigen zorgteam. We breidden de implementatie steeds per cluster uit nadat de pilot succesvol was afgerond.”
Door regelmatig evalueren met zowel zorgprofessionals als cliënten stelden we resultaten en problemen vast. Zo interviewde Onno gedurende de implementatie cliënten met uiteenlopende kenmerken, zoals dementie, een taalbarrière of verslavingsachtergrond.
De leverancier FocusCura was daarnaast nauw betrokken in het hele proces. “Deze aanpak resulteerde in diverse aanpassingen tijdens het implementatieproces en de plaatsing binnen Laurens thuiszorg van ruim 50 extra dispensers in drie maanden tijd; een verdubbeling!”, voegt Onno trots toe.
Regie en vrijheid
Het gebruik van deze medicijndispenser geeft cliënten meer regie over het eigen leven en zelfredzaamheid en een gevoel van veiligheid, legt Onno uit. “Bijvoorbeeld in het geval van een dementerende mevrouw, die Parkinson medicatie gebruikte. Zij nam 6 maal per dag een pil in met hulp van een zorgprofessional. We besloten te proberen deze fysieke zorg te vervangen voor een dispenser. Het werkte prima en deze mevrouw was blij dat ze nog steeds iets nieuws kon leren en wat vrijheid terug had doordat de verzorging niet dagelijks langs hoefde te komen.”
Daarnaast waren de verpleegkundigen blij met de verbeterde continuïteit en stiptheid die de machines opleverden. “Dat lukt met onze planningen en alles wat er tussendoor komt steeds minder goed. We kunnen daardoor soms niet tegen een dispenser op,” volgens Onno. Hij benadrukt dat de inzet van de dispenser wel afhankelijk is van de doelgroep en zelfs van de individuele casus. “Hoe therapietrouw is iemand? Het is niet alleen criteria nalopen om te zien of iemand aan de voorwaarden voor een dispenser voldoet. Maar ook het daadwerkelijk uitproberen van het apparaat bij de cliënt om na te gaan of het werkt voor deze persoon”. Daarmee is de dispenser een mooi instrument binnen het concept van passende zorg.
Geleerde lessen
In het begin van het proces voelde Onno tijdsdruk vanuit de organisatie. “Gelukkig hebben wij voor het implementeren veel vrijheid gekregen vanuit de organisatie. Zolang wij maar maandelijks een update verzorgden. Daarnaast bewoog FocusCura mee met onze wensen en behoeften en bleek een goede partner.”
Vanaf de start van het project werden (wijk)verpleegkundigen in de ontwikkelingen betrokken, deelde Onno geleerde lessen, organiseerden zij webinars en besprak hij problemen. “In 95% van de gevallen die als probleem werden ervaren, had de oorzaak niets te maken met de dispenser zelf,” merkt Onno op. “Maar met gedrag en cultuur van onze zorgmedewerkers of de mensen die bij ons in zorg zijn. Want de behoefte aan controle zit diep in het DNA van de gezondheidszorg en blijkt moeilijk los te laten.” Het beleid rond de inzet van de medicatiedispenser is samen met zorgmedewerkers opgesteld en in begrijpelijke taal beschreven. Ook zijn de vanuit de implementatie geleerde lessen in dat beleidsstuk opgenomen.
De toekomst
Intussen zijn er 125 apparaten bij de cliënten van Laurens thuiszorg in gebruik en worden er naar verwachting binnenkort nog zo'n 20 nieuwe geïnstalleerd. Data rond het gebruik houdt FocusCura bij in een online dashboard. Dat toont real time hoeveel installaties, aanvragen en afmeldingen van dispensers er zijn, maar ook hoeveel apparaten er per zorgteam in gebruik zijn.
De data laten een aanhoudende groei zien. Onno: “Na bijna drie jaar dragen wij het project binnenkort over aan ons Wijkservice Bureau. Die blijven de data in het dashboard bespreken met de driehoek wijkverpleegkundige – teamleider – directeur. Zo is geborgd dat het gesprek en de inzet van de dispenser ook in de toekomst blijvend is. En dat de dispenser in de toekomst binnen onze organisatie breder ingezet wordt.” Onno heeft nog wel een zorg: “Door wereldwijde chip-tekorten heeft FocusCura een grotere uitdaging rondom de levering van de medicatiedispenser. Daardoor merk je hoe afhankelijk je als organisatie bent van de technologie. Het wordt een uitdaging om dat samen op te lossen.”
