Nieuwsbericht09-03-2023

Innovatiecafé samenwerken in regio zuid: leren door te delen

Beeld: ©Zorg voor innoveren

Het eerste innovatiecafé van 2023 vond plaats op 28 februari en voor het eerst ook ‘in de regio’. In samenwerking met Zorginnovatie.nl organiseerde Zorg voor innoveren de bijeenkomst in het sfeervolle Klasse Theater in Tilburg. Sprekers van drie organisaties vergeleken hun soms flink verschillende ervaringen met het thema regionale samenwerking.

Moderator Peggy Goris, programmamanager innovatie bij Zorg aan Zet - Zorgnet Limburg, stelde bij de opening van de middag dat de groeiende zorgkloof in Nederland een transformatie naar passende zorg noodzakelijk maakt. En dat die transformatie om regionale samenwerking vraagt. Binnen dat proces zijn er drie belangrijke opdrachten, benadrukte Peggy. Onderken dat de vraagstukken binnen de zorg complex zijn en niet in je eentje op te lossen. Ga de kunst van het samenwerken aan; leer elkaar kennen. En ten slotte: vind ‘magische momenten’ en deel die met elkaar.

Maak het concreet

Cecile Stallenberg, lid raad van bestuur Dichterbij, lichtte de samenwerking in de gehandicaptenzorg in regio Limburg toe. In het project SamenKR8 werken 8 organisaties samen, die verschillen van omvang en focus. Cecile constateert dat de samenwerking de gezamenlijke kennis vergroot en het mogelijk maakt activiteiten op elkaar af te stemmen. Na wat verkennen werd het idee van een ‘gezamenlijke visie’ aan de kant gezet. De verschillen tussen de organisaties werden uiteindelijk juist omarmd.

Momenteel is SamenKR8 actief in een ICT-toepassing die beter slapen voor cliënten oplevert en het opschalen van bewezen zorgtechnologie en vernieuwde zorgprocessen. Bijvoorbeeld door te kijken naar wat er te leren valt van de horeca als het gaat om smakelijk, gezond en efficiënt verzorgen van maaltijden. Er loopt een onderzoek naar gezamenlijke werving en selectie door de deelnemers, wat in 2024 moet starten.

Als tips gaf Cecile mee te blijven evalueren wat beter kan, vooral processen. En een externe organisatie te betrekken om je ‘bij de les te houden’. Daarnaast adviseerde ze nieuwe initiatieven niet gelijk te activeren maar eerst gebruik te maken van al lopende initiatieven en daarbij vrijwilligers in te schakelen, wat versnelling kan opleveren. En vooral: maak acties concreet; maak ze klein en daardoor aansprekender. Tenslotte: accepteer dat sommige zaken tijd kosten omdat enthousiasme niet opeens ontstaat.

Niet blijven hangen in theorie

Van de Coalitie Vitaal in Brainport is voormalig huisarts Maarten Klomp voorzitter. De coalitie kwam met het idee om via samenwerking bij te dragen aan een vitale wijk met gezonde mensen. Dat groeide via buurtverenigingen, de regio en vervolgens GROZ. Maarten benadrukte dat gezondheid over mensen gaat; inwoners maar ook de professionals die daar werken. Naast zorg dus ook docenten van de basisschool en de politie. In die samenwerking is het van belang om deelbelangen ondergeschikt te maken aan het hogere doel en bereid zijn van elkaar te leren. Inmiddels heeft het idee geleid tot een regioplatform voor zelfhulp en doorverwijzing tot op wijkniveau: De stap naar gezonder. Dat platform is het resultaat van een akkoord van 80 partijen en heeft leefstijl en leefomgeving als focus.

De ontwikkeling van het platform is een bottom-up beweging; inwoners moeten eigenaarschap van eigen gezondheid hebben. Dat blijkt echter in wijken met een lagere sociaaleconomische status lastiger te zijn. Ook was het een uitdaging om een gezamenlijk beeld en missie te vormen van de aanpak. Andere leerpunten waren dat het slim is een coördinerende partij te hebben en dat ook inspirators nodig zijn. Partijen uit onverwachte hoek, zoals kennisinstellingen en bedrijven bleken een verrassend positieve invloed te hebben. Organisaties verantwoordelijk maken voor onderdelen bleek succesvol. Daarnaast werkte het goed om monitoring, data en ICT-infrastructuur te beleggen bij een regionale partij.

Een vraag aan Maarten uit het publiek ging over het vinden van de gezamenlijke visie die de vorige spreker juist had laten varen. Maarten nuanceerde dit. Vanzelfsprekend moeten partijen het wel ongeveer eens zijn maar voorkomen dat ze blijven hangen in theorie.

Loslaten en vertrouwen

Over de geleerde lessen binnen beeldschermzorg deelde Jeroen Hankel, projectleider bij Brabantzorg, zijn ervaringen. Die organisatie zet via de Compaan beeldzorg in bij 225 actieve gebruikers zodat er capaciteit vrij blijft om nodige zorg te kunnen blijven bieden. Volgens Jeroen is het ‘not-invented-here’ gevoel aan het verdwijnen en groet juist het van elkaar te kunnen leren door te delen. Brabantzorg heeft inmiddels drie jaar ervaring met beeldzorg en wil in een volgende stap de ervaring met de regio delen, onder meer om te voorkomen dat iedereen in dezelfde valkuil stapt.

Jeroen noemde een aantal belangrijke elementen uit die ervaring:

Adoptie is belangrijk, laat professionals en patiënten wennen aan technologie. Dat werkt beter als je dat regionaal kunt aanpakken; er komen zelfs landelijke campagnes.
Kennisoverdracht; doe dat ‘white label’; via filmpjes zonder logo, zo zijn e-learnings overal in te zetten.
Data en persona’s maken identificatie van inzetbaarheid duidelijk.
Businesscase en financiering; maak ervaringen inzichtelijk voor twijfelaars.
Kracht van schaalgrootte; gezamenlijke inkoop maakt voordeliger, simpeler om op kleine schaal beeldzorg in te zetten op minder grote locaties.

Jeroen had een handige tip voor andere organisaties. De Compaan heeft een ‘familieomgeving’; een functie die Brabantzorg nauwelijks gebruikt. Maar deze is wel erg geschikt om het mantelzorgnetwerk te betrekken. Zo kunnen we van elkaar leren welke toepassingen werken en die in de eigen organisatie proberen, betoogde Jeroen. En hij sloot af met de opmerking dat samenwerken ook elkaar vertrouwen en zaken loslaten inhoudt.

Opinies

Een kort plenair deel voor vraag en antwoord leverde nog een aantal interessante uitspraken op. Cecile: ‘Het belang van mensen die zorg nodig hebben moet voor het belang van instellingen gaan.’ Jeroen: ‘Je begint nooit bij de technologie maar bij een vraag uit de organisatie, waarbij technologie de oplossing zou kunnen zijn.’ Maarten: ‘Er worden eindeloze subsidies verstrekt voor innovatie maar er is nauwelijks budget voor implementatie. Dat vind ik deels een systeemfalen.’

Subsidie: Implementatie- en opschalingcoaching Ouderen Thuis

Ter afsluiting van dit innovatiecafé kondigde moderator Peggy aan dat die middag een nieuwe ronde van de regeling voor Implementatie- en opschalingscoaching werd geopend. Deze regeling is specifiek gericht op het doel ouderen langer zelfstandig thuis te kunnen laten wonen. De nieuwe regeling Ouderen Thuis wil bijdragen aan het beter, sneller en duurzamer implementeren en opschalen van zorginnovaties.

Volgend innovatiecafé

Het volgende innovatiecafé is gepland in mei, regio oost. Houd deze website in de gaten voor meer informatie.