Innoveren met zorgverzekeraars: lef tonen, tijd investeren en kennis delen
Hoe zorg je ervoor dat jouw zorginnovatie op de markt terecht komt? Een van de mogelijkheden is via de zorgverzekeraars. Tijdens de openingsmanifestatie van de e-healthweek op maandag 27 januari 2020 deelden enkele zorgverzekeraars samen met zorgaanbieders de lessen die zij hebben geleerd tijdens hun samenwerking en vertelden ze over de successen die ze in de loop der jaren hebben behaald. Wat kunnen wij leren van dit kijkje in de keuken?
Bij innovaties in de zorg is het van groot belang dat zorgverzekeraars het nut van voorgestelde innovaties zien. Het helpt dan om ze al in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van vernieuwingen te betrekken. Dat gebeurt gelukkig op steeds grotere schaal.
Kleiner ziekenhuis, meer extramuraal
Annemieke van Heiningen en Eline van Slobbe van Tergooi en Anna-Linde Schermerhorn, Zilveren Kruis, schetsten in een gezamenlijke presentatie veranderingen die ziekenhuiszorg doormaakt. De visie van Tergooi is dat zorg dichterbij moet. Tegelijk moet die betaalbaar, toegankelijk en van goede kwaliteit blijven. Er wordt gebouwd aan een veel kleiner ziekenhuis; 30% minder in vierkante meters. Daarnaast zet Tergooi op grote schaal in op zorg buiten de muren van het ziekenhuis. Met als doel de komende jaren op 80.000 polikliniekbezoeken en 11.000 ligdagen minder uit te komen door de zorg dichterbij de patiënt te organiseren. Hoe moet dat gebeuren? Tergooi en Zilveren Kruis geven drie tips:
- Gebruik ‘Use Cases’; veranderingen van specifieke behandelingen voor een specifieke doelgroep. Zodat opschalen snel kan en grote effecten te scoren zijn. Bijvoorbeeld: IBD-coaches, chemotherapie aan huis en telemonitoring van COPD, wat opnames vermindert.
- Samenwerken met het netwerk; alle partijen moeten in het team van een Use Case vertegenwoordigd zijn. Bijvoorbeeld kwetsbare ouderen op de eerste hulp: is het ziekenhuis wel de juiste plek? Bij die vraag zijn de huisarts, verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) én de patiënt nodig.
- Doe meer in samenwerking met de zorgverzekeraar; we kunnen van elkaar leren, kennis delen, nadenken over een andere bekostiging.
Meer online services
Huisarts Jasper Schellinghout heeft in verzekeraar CZ een partner gevonden om voor patiënten meer online diensten aan te bieden. ‘Toen er een paar jaar geleden weer eens een e-health monitor uitkwam, bleek dat patiënten de wens hadden om online services te gebruiken. We hadden al jaren een portaal om afspraken, recepten en e-consulten te regelen, maar er gebeurde eigenlijk niet zoveel. Gaandeweg hebben we gekeken hoe we dit binnen de praktijk konden implementeren. Daarbij leerden we belangrijke lessen. Het is bijvoorbeeld niet zo makkelijk als je denkt. Je bent er niet alleen met de functionaliteit. Het vraagt echt om een cultuuromslag binnen de praktijk. Het is meer dan alleen de techniek, je moet faciliteren, medewerkers meekrijgen. Er energie en tijd in willen steken, zonder dat je er op korte termijn al iets voor terugkrijgt.’
Menno Jansen van CZ voegt toe: ‘Voor ons is het herinrichten van het zorgproces het belangrijkste. Als je iets gaat toevoegen, betekent dat een andere rol voor mensen. Dat betekent ook voor ons een verandering; anders financieren, lef tonen, maar dat geldt voor alle mensen binnen het zorgproces. In Zuid-Holland maken nu 1.500 mensen gebruik van een e-coach. En we zijn bezig met thuiszorgtechnologie om mensen langer thuis te laten wonen. Innoveren is lerend veranderen, dat betekent ook fouten maken. Dat is niet erg zolang we de geleerde lessen maar delen en dat doen we graag, ook met andere zorgverzekeraars.’
Chatplatform voor huisarts en specialist
Orthopedisch chirurg Paul Koning zag veel patiënten die niet thuishoorden op de poli orthopedie. Hij bedacht de SIILO app en benaderde toen Menzis met de vraag of ze wilde aanhaken. Koning: ’Er gebruiken nu 750 huisartsen en 130 specialisten deze app, door heel Nederland. SIILO maakt het mogelijk om binnen 16 specialismen een ‘meedenkconsult’ te vragen. Meestal heb je dan binnen een paar uur antwoorden met onderbouwing. Veel huisartsen willen graag even overleggen met een specialist. Telefonisch duurt dat vaak lang, het stoort de specialist en het kost de arts tijd. Verwijzen is dan vaak de weg van de minste weerstand. De app gebruiken kan onnodige verwijzingen voorkomen. Ook wil ik er een nieuw bekostigingsmodel aan koppelen; daarvoor heb ik de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) enthousiast weten te krijgen. Ik hoop dat dat model ook voor andere innovatie gebruikt kan worden.’
Thomas Winter van Menzis was direct enthousiast: ‘Paul kwam met een kant-en-klare app bij ons .We zijn kleinschalig gestart, hebben 100 patiënten door het platform geleid, met erg positieve resultaten en voldoende aanleiding om verder te gaan. We moedigen ook het veld aan om dat te doen!’
Geen wachttijden bij online GGZ
Joris Arts, is oprichter van DiSofa, een 100% online basis-GGZ instelling. Anderhalf jaar geleden was er de eerste cliënt; intussen zijn er 450 in behandeling genomen. Een team van 8 behandelende GZ-psychlogen is er in dienst. Arts: ‘Behandelingen gebeuren 100% online, je kunt niet bij ons langskomen. We gebruiken videogesprekken met online modules. Mensen hebben een "screen-to-screen" gesprek en tussendoor krijgen ze modules met huiswerk, waarop ze feedback van een psycholoog krijgen. Er zijn veel voordelen door dit exclusief online te doen: geen gebouwen, geen kantoortijden dus de behandeling kan plaatsvinden op het moment dat het de cliënt het beste uitkomt.’ Die flexibiliteit zorgt er bovendien voor dat DiSofa geen wachttijden kent.
Gerjan Prins van zorgverzekeraar VGZ ziet ook de voordelen: ‘Digitale zorg kan een antwoord zijn op diverse uitdagingen binnen de zorg. Wachtlijsten, toegankelijkheid, arbeidsmarktproblematiek, maar ook stijgende kosten. We trekken graag op met vernieuwende partijen die ons kunnen inspireren. Wachtlijsten in de GGZ zijn een enorm probleem. Via DiSofa kunnen cliënten vandaag of morgen starten met hun behandeling. Daar hebben veel patiënten baat bij. Wij vonden dit een goed initiatief, rechtstreeks vanuit het veld, de psychiaters en artsen. Belangrijk bij zo’n initiatief is je focus te kiezen. Klein beginnen en het gewoon gaan doen!’
Wil jij ook verder met je innovatie?
Ben je een zorgvernieuwer en heb je een vraag over je innovatie? Bijvoorbeeld hoe je deze kan laten landen bij de zorgverzekeraars of hoe op te schalen? In onze kennisbank staat veel informatie over het innovatieproces van onderzoek tot internationalisering. Kan je het antwoord niet in onze kennisbank vinden? Dan kan je ons ook direct een vraag stellen via het contactformulier op onze website. Wij proberen je vraag eerst zelf te beantwoorden en als we dat niet kunnen verwijzen we je actief door naar iemand die dat wel kan. Op deze manier word je altijd geholpen!