Inzet slimme brillen in hogere versnelling na coachingstraject
De regeling voor Implementatie- en Opschalingscoaching (IOC) van Zorg voor Innoveren heeft aanvragers mooie resultaten bezorgd. Een flink aantal zorginnovaties is daarmee een stap dichter bij structurele toepassing gekomen. De zesde ronde van de originele IOC-regeling werd afgesloten in 2022. Een nieuwe ronde richt zich op Ouderen Thuis, die op 12 september 2023 weer opent. In deze interviewreeks spreken we maandelijks met een IOC-aanvrager, waarbij we de nadruk leggen op de rol van regionale samenwerking bij innovatie. Dit keer spreken we met Ellen Boringa van Zorgorganisatie in Noord Nederland (ZINN) over smart glasses.
Smart glasses zijn brillen met een ingebouwde camera en luidspreker. Specialisten kunnen op afstand mee kijken met de zorgmedewerkers die de bril dragen, bijvoorbeeld bij een bewoner met een wond. Met de huidige schaarste aan specialisten en zorgmedewerkers (in de wijk en op locaties) kan de inzet van smart glasses zorgen voor meer flexibiliteit en efficiency, er kunnen sneller beslissingen worden genomen en er is een afname van reistijd en werkdruk. Ellen vroeg een coaching traject aan om het gebruik van slimme brillen verder te helpen. Ze is Projectleider Innovatie bij ZINN en was kartrekker in dit project waarbij met drie andere zorgorganisaties naar de inzet van smart glasses is gekeken. “Twee zorgorganisaties waaronder ZINN hadden de brillen al in huis. We konden na de eerste bijeenkomst direct verder met wat we daar opgehaald hadden; ideeën uitproberen en een drietal einddoelen formuleren licht", licht Ellen toe.
Doelen tijdens het coachingtraject
De opgestelde doelen waren:
• Opleveren van workflows voor de intra-/extramurale inzet van de brillen
• Een advies over inzet van de brillen in verhouding tot relevante wet- en regelgeving
• Een samenwerking realiseren met een externe partij voor wondzorg in de thuiszorg
“Dat laatste is binnen dit project nog niet gerealiseerd, simpelweg omdat we onvoldoende brillen hebben voor elk thuiszorgteam. De samenwerking is er nog niet maar we hebben wel nuttige contacten gelegd.”
Hobbels ondanks voordelen smart glasses
De werkgroep van Ellen ging voortvarend aan de slag. “De coach heeft aangegeven dat we goed bezig waren met het formuleren van einddoelen en een gestructureerde opbouw van onze activiteiten. Er zijn nuttige tips en trucs aangedragen voor het verkennen van problemen bij verandertrajecten.” Ondanks een vliegende start, merkt Ellen op dat het anders inrichten van het werk door inzet van slimme brillen nog veel aandacht vraagt. “Gedurende een jaar hebben we na elk consult gevraagd of de gebruikers een vragenlijst wilden invullen. Men is enthousiast en ziet de voordelen. Je kunt op afstand praten met een collega, dingen aanwijzen via een scherm, beelden vastleggen. Zeker op de locaties waar we geen of minder specialisten in huis hebben, heeft de bril zijn waarde. Maar het daadwerkelijke gebruik komt moeilijk van de grond. Het is soms eenvoudiger om even naar elkaar toe te lopen dan het leveren van zorg op afstand. En dat is ook heel logisch. Toch probeer je collega’s mee te nemen dat in de nabije toekomst de schaarste groter wordt. Dat besef is er wel, maar de urgentie wordt nu nog niet dagelijks gevoeld. En daarbij is een verandering ook spannend”, zegt Ellen.
“Daarom moeten we medewerkers ondersteunen en succesverhalen delen. De vraag om een bril eens te mogen gebruiken, komt nu langzaam op gang. Vanaf de werkvloer… en dat is goed! We hebben in de zorg al eerder laten zien dat we creatief zijn en kunnen veranderen, met het verschil dat het toen moest en nu soms nog vrijblijvend is. Maar het vermogen om dingen anders te doen zit er wel degelijk in!”
De rol van regionale samenwerking
“Zorgorganisaties zouden meer samen moeten optrekken om vraagstukken op te lossen. Bijvoorbeeld vraagstukken op het gebied van financiering.” De automatische medicijndispenser noemt Ellen als voorbeeld van hoe het mis kan lopen. “In de appgroep van zorgvernieuwers waar ik lid van ben, is de medicijndispenser onderwerp van gesprek. In de thuiszorg gebruiken we die al, zoals veel zorgorganisaties. De financiering is daar helder; de cliënt kan de kosten verhalen op zijn zorgverzekering. Op een locatie is dat vaak niet het geval. Bewoners vallen onder de Wlz en kunnen in sommige gevallen een beroep doen op hun zorgverzekering maar in de meeste gevallen niet. Het kan toch niet waar zijn dat mensen thuis hun eigen medicatie kunnen doen, dan bij ons komen wonen en alles weer wordt afgepakt. Wat ik nu in Groningen probeer op te lossen met de medicijndispenser maar ook met inzet van andere hulpmiddelen op de locatie, speelt ook in elke andere zorgorganisatie.”
Zorgorganisaties moeten meer samen optrekken
Ellen ziet in bredere samenwerking een oplossing voor dit type problemen. “Van bewezen technologie zoals de medicijndispenser, kunnen we uitrekenen hoeveel tijdwinst die oplevert”, betoogt ze. “Tijd die we kunnen besteden aan de zorg voor bewoners die het niet meer zelf kunnen. Deze vraagstukken kun je samen oppakken. Dit is ons in de thuiszorg ook gelukt; de samenwerking in de nacht is daar goed op gang gekomen. We rijden eindelijk niet meer met meerdere auto’s met verschillende logo’s achter elkaar door dezelfde wijk.”
Resultaten van het coachingtraject
Wat heeft de Implementatie- en opschalingscoaching nu concreet opgeleverd? Ellen vertelt: “Voor ZINN dat we er serieus mee aan de slag zijn en blijven. Daarnaast zijn de beoogde intra- en extramurale workflow en een advies met betrekking tot wet- en regelgeving opgeleverd. En er is een inventarisatie gemaakt voor samenwerking met Verpleegkundige Topzorg; een adviesnota gebaseerd op 250 evaluaties geschreven en toepassingsgebieden gedefinieerd.”
Hoe gaat het nu verder met de slimme brillen?
“De 10 brillen die we aanvankelijk huurden, hebben we aangeschaft. We hebben de focus gelegd op een aantal toepassingsgebieden. Zo kijken we naar de samenwerking met huisartsen in Haren voor onze bewoners die onder de huisartsen vallen en zijn we aan de slag met de externe partij die de artsen levert in avond, nachten en weekenden. Qua vakgroepen zetten we in op de inzet van de bril bij psychologen. Voor observaties van bewoners blijkt dat het juist van meerwaarde kan zijn als de observant niet altijd aanwezig is en in plaats daarvan via de bril meekijkt. Verder spelen we steeds meer in op wat er feitelijk om ons heen gebeurt; waar is de bril nu nodig en hoe organiseren we dat. Zo zijn er twee locaties waarbij we door schaarste de bril gaan inzetten voor fysio- en ergotherapie.”
Tips voor IOC aanvragers
Op de vraag om tips te delen met toekomstige IOC-aanvragers, antwoordt Ellen dat je je goed moet realiseren dat de regeling een coaching traject inhoudt en geen subsidie is om spullen aan te schaffen. “En om daadwerkelijk iets met de coaching te kunnen doen, is de aanschaf van middelen een vereiste.”
