Marente biedt hoogstpersoonlijke zorg ook op afstand
Zorginstelling Marente biedt al meer dan 100 jaar professionele zorgverlening voor inwoners van de Rijn-, Duin- en Bollenstreek. Van thuiszorg tot verpleging in een aantal verzorgingshuizen en van revalidatie tot ondersteuning bij dementie. Ondanks die heel persoonlijke vorm van zorg heeft juist deze instelling het gebruik van beeldzorg omarmd. In de huidige Coronacrisis speelt zorg op afstand een belangrijker rol dan ooit. Het verhaal van hoe Marente beeldzorg introduceerde, levert tips op voor iedereen die deze zorgtechnologie ook wil gaan toepassen.
Inge Nipshagen is projectmedewerker e-health binnen de thuiszorg van Marente. De instelling begon al in 2015 met beeldzorg, maar dat kwam toen niet goed van de grond. Medewerkers in de wijk moesten alsnog tijdens of na hun route zelf naar de klanten toe om ze te instrueren. Die opzet werkte niet goed en het initiatief verwaterde.
Inge licht toe: “De zorg was als sector nog niet digitaal-proof en onze wijkteams waren er nog niet klaar voor. We zijn nu een aantal jaren verder, de werkdruk is toegenomen; nu zien mensen de noodzaak in maar ook wat het oplevert. Door in gesprek te blijven met onze teams, zagen onze collega's de voordelen van beeldzorg en bovendien wat het hun cliënten kan brengen. Hun eerste reactie was: ‘onze cliënten kunnen het niet; het is te onpersoonlijk.’ Nu we beeldzorg een poosje gebruiken, blijkt dat het ook als hoogstpersoonlijk wordt ervaren. Dat is het mooie ervan.”
Herkansing voor beeldzorg in 2019
Afgelopen jaar besloot Marente het opnieuw en anders aan te pakken. Inge vertelt: “Medewerkers die het fysieke werk in de wijk eigenlijk niet meer goed aankonden, gingen aan de slag in een centraal werkend beeldzorgteam. Op die manier konden ze hun kennis en expertise toch blijven gebruiken. In mei 2019 zijn we opnieuw met beeldzorg gestart. Ik heb het als projectleider begeleid en kon al mijn tijd daaraan besteden. In de jaren ervoor hadden verschillende managers het opgepakt maar die moesten het er ‘even bij doen’ en dat werkte gewoon niet.”
Combineren van probleem en oplossing
Marente houdt zich van oudsher bezig met zorginnovatie en loopt daarin vaak voorop. Ze kenden beeldzorg al en vonden het een aantrekkelijk product. Daarnaast zagen ze in de wijkteams de druk toenemen door personeelstekorten. Mensen moeten langer zelfstandig blijven en wonen daardoor steeds langer thuis. Marente besloot de twee thema’s te combineren. Cliënten reageerden in het begin soms afhoudend. Inge vertelt daarover: “We houden het bewust eenvoudig. Als we een aanmelding krijgen, bezoekt een beeldzorgteam-medewerker de client en neemt een iPad mee. Die legt uit dat het een soort telefoon is, waarop je de medewerker ook kunt zien. Dat verrast ze en als ze het eenmaal zien, gaat er een wereld voor ze open.”
Veel cliënten geven aan dat ze visueel contact op prijs stellen, ze voelen zich veiliger omdat er op ze gelet wordt, en ze vinden het leuk om via zo’n verbinding contact te hebben met zorgmedewerkers. Sommigen geven aan het jammer te vinden dat ze niet meer langskomen, maar die voelden zich alsnog minder eenzaam door de beeldzorg.
Coronacrisis en subsidie
De COVID-19 uitbraak heeft de groei van beeldzorg versneld. Daarin speelde de Stimuleringsregeling E-health Thuis (SET) een grote rol. “We hebben vorig jaar een SET subsidie voor beeldzorg ontvangen,” legt Inge uit. “Vanaf het begin van het project groeide het aantal cliënten gestaag, maar vanaf de COVID-19 crisis veel sneller dan normaal. Onze doelstelling was voor eind 2020 100 cliënten te hebben, maar dat getal hebben we nu al behaald. Door de maatregelen rondom de crisis zagen wijkteams ineens de voordelen. Als je het hebt over zorg op de juiste plaats en ontzorgen, dan draagt dit daar zeker aan bij.”
Advies over beeldzorg aan andere zorgverleners
Andere organisaties benaderen Inge voor advies omtrent zorg op afstand. Die raadt ze aan ook gebruik te maken van de SET regeling én eenvoudig te starten: “Begin gratis met Facetime. Dat is snel en eenvoudig veilig toe te passen door cliënten emailadressen van de eigen organisatie te geven. Dan kun je veilig intern bellen. Zet er vooral een projectleider op en werk met een centraal beeldzorgteam. En besteed veel aandacht aan de teams die cliënten moeten aandragen en aan mantelzorgers; die zijn soms fel tegen het gebruik van een computer als zorginstrument.”
Meer zorg op afstand
“We introduceren binnenkort een medicijndispenser. Daarin wordt een baxterrol geplaatst. De dispenser geeft op ingestelde tijdstippen automatisch een zakje uit. Daarbij geeft hij een signaal. Als er niet op wordt gereageerd dan gaat er een signaal naar een zorgcentrale die contact opneemt met de client.” Marente ziet meer technologie op de markt verschijnen die ze interessant vinden. Zoals domotica; sensoren die in huis geplaatst kunnen worden die bijvoorbeeld signaleren dat een koelkast al drie dagen niet is geopend. Inge licht toe: “We bekijken hoe we daarmee de woonomgeving van onze cliënten zo veilig mogelijk kunnen maken en ze toerusten op langdurig zelfstandig thuis wonen. Beeldzorg is nu vooral bij onze thuiszorg cliënten geïmplementeerd en we bekijken hoe we dat kunnen uitbreiden.”
Ook voor ziekenhuizen
“Wij bekijken met een maag-darm-lever-polikliniek hoe wij met behulp van beeldzorg een groep mensen met levercirrose thuis kunnen begeleiden. Deze mensen hebben vaak een alcoholverslaving, zijn niet altijd therapietrouw en regelmatig zorg mijdend. Wij kunnen bij hen inbellen, zien hoe het gaat en vaststellen of ze hun medicatie hebben ingenomen.”
Marente is met een polikliniek cardiologie van een ander ziekenhuis in gesprek om een groep cliënten met hartfalen te monitoren. Zij ontvangen thuis apparatuur waarmee ze bepaalde lichaamsfuncties kunnen meten. Marente kan dit uitlezen en zo nodig escaleren naar de specialist. Daarmee verleggen ziekenhuizen een deel van hun zorg naar de thuissituatie: mensen hoeven niet altijd naar het ziekenhuis, wat kosten spaart.
“Ook voor een revalidatieafdeling van Marente zelf kunnen we cliënten die naar huis gaan via beeldzorg nog even op afstand volgen. Voor een gevoel van veiligheid en een steuntje in de rug. We hebben nog veel andere ideeën waar we enthousiast over zijn, maar we bekijken stap voor stap wat we kunnen oppakken.”
Hoe kan Zorg voor innoveren jou helpen?
Wij zijn het centrale aanspreekpunt vanuit de overheid voor zorginnovatoren. Heb je een vraag over het implementatie- en opschalingstraject? Dan kan je deze vraag direct aan ons stellen en dan proberen de vijf partners achter Zorg voor innoveren je verder te helpen. Weten zij het antwoord niet? Dan gaan ze op zoek naar iemand die dat wel kan op deze manier kom je altijd een stap verder!
Zorg voor innoveren is een samenwerking tussen: het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Zorginstituut Nederland (Zin), Nederlandse Zorgautoriteit, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en ZonMw.
