Sandra Suijkerbuijk, Surplus: ‘Innoveren gaat niet over technologie alleen’
Bijna twee jaar geleden spraken we met Sandra Suijkerbuijk, Programmamanager Digitale Innovatie bij Surplus Zorg & Welzijn. Zij gebruikte destijds de Implementatie- en Opschalingscoaching om samenwerking met partners te verbeteren. Sindsdien is er veel gebeurd: Surplus communiceert helder over waar ze voor staat. Daarnaast weet Sandra inmiddels dat het bij innovatie in de zorg niet alleen draait om de inzet van technologie.
‘Waarin we nu echt ergens anders staan dan 2 jaar geleden, is dat we een helderder innovatiestrategie hebben, die we breder delen’, begint Sandra. ‘Eén van de nieuwe inzichten is dat we soms moeilijkheden hadden in de samenwerking, omdat het onhelder was waar we als Surplus precies voor staan.’ Dat bleek te gelden voor zowel potentiële externe partners als medewerkers binnen de zorgorganisatie zelf. ‘Herkenbaarheid van onze uitgangspunten, zowel intern als extern, en die consistent communiceren, werd ons doel,’ licht Sandra toe.
Surplus durft
‘We zijn onze stelling Surplus durft veel meer gaan uitdragen. Dat is in feite ons concept voor innovatie, gebaseerd op 3 uitgangspunten,’ verklaart Sandra. Die uitgangspunten zijn: investeren in mensen, wat nauw aansluit bij de bestuursfilosofie van Surplus. Als tweede het koesteren van het experiment; klein beginnen en leren van nieuwe dingen. En het derde punt is het erkennen dat de zorgwereld complex is, en dat daarom niet alles van A tot Z wordt uitgedacht. ‘Die laatste is onze meer verkennende aanpak. Deze 3 punten beschrijven hoe wij naar innovatie kijken hoe wij zaken aanpakken, waaronder samenwerkingen,’ aldus Sandra.
Een innovatie- en digitale strategie
De nieuwe innovatiestrategie waarmee Surplus 2 jaar terug aan de slag ging, is inmiddels up and running. ‘Die is ook onderdeel van onze bedrijfsstrategie geworden en we hebben daarop een jaarplan gebaseerd,’ voegt Sandra toe. ‘Niet alleen voor ons als innovatieafdeling, maar voor de gehele organisatie.’ Aan een plan voor een specifieke digitale strategie wordt nog steeds gewerkt. Dat was toentertijd al in ontwikkeling, maar personeelswisselingen en daardoor veranderende accenten hebben voorkomen dat zo’n plan al definitief kon worden. ‘Er is al wel een digitale koers uitgezet,’ bevestigt Sandra. ‘Maar die heeft nog niet dezelfde status als de innovatiestrategie.’
Transformatie van de thuiszorg
De transformatie van de thuiszorg was 2 jaar geleden voor Surplus aanleiding regionaal de samenwerking op te zoeken. Volgens Sandra zijn daarin belangrijke stappen gezet maar ze bekijkt het thema intussen wel met een bredere blik. ‘Toentertijd waren we vooral bezig met Mobile care,’ beschrijft Sandra. Intussen zijn ook andere leveranciers in beeld gekomen, voor een breder aanbodpalet. Bovendien worden collega's in de wijkverpleging veel meer betrokken bij de praktijk van de transformatie. ‘Die is al lang niet meer het exclusieve terrein van de innovatieafdeling, maar wordt breed in de teams gedragen’. Surplus maakt inmiddels ook actief gebruik van de schijf van 5. Maar vooral kijkt ze niet alleen naar technologie. ‘Technologie is niet het enige antwoord en na een innovatietraject ben je niet klaar,’ zegt Sandra daarover. ‘Daarom is het fijn dat we nu, net als collega organisaties, verpleegkundigen of verzorgenden een actieve rol geven om die verandering te bewerkstelligen.’
Technologie is niet alles
‘Een paar jaar terug bekeken we het nog instrumenteler,’ zegt ze. ‘Toen hadden we digitale innovatie en sociale innovatie. Dat hebben we nu ook samengebracht in die innovatiestrategie, omdat het altijd een combinatie moet zijn. Want zeker in de directe zorg gaat het over hoe je een gesprek voert, hoe je iets evalueert. Dat vraagt een meer procesmatige benadering dan een technologische.’ Niettemin is Surplus nog steeds lid van het Care Innovation Center, dat zich in hoge mate bezighoudt met data. ‘Dat is redelijk abstract en ook nuttig voor ons. Maar ik denk dat we iets directer winst halen uit de samenwerking binnen Anders werken in de zorg,’ overweegt Sandra. ‘Dat is praktischer van aard is dan het Care Innovation Center. Want we zien dat de grote uitdagingen zitten in het implementeren, borgen en het meenemen van de organisatie.’
Leren van samenwerkingen
Waar we 2 jaar geleden vooral over het regionale aspect van samenwerken spraken, ziet Sandra dat niet meer als beperking. ‘We kijken gewoon waar wat gebeurt en waar we iets aan hebben. Onafhankelijk van of dat in onze regio is,’ benadrukt Sandra. ‘De afgelopen jaren werd een uitleenplatform voor innovaties ontwikkeld. Toevallig gebeurde dat in de buurt van Arnhem en Nijmegen, dus werken wij nu veel samen met hen. Je wisselt vooral uit met partijen die bezig zijn met zaken waarover je zelf concrete vragen hebt en ontwikkelkansen in ziet. Wel of niet in de regio is voor mij dan niet heilig.’
Dat uitleenplatform was een idee van Zorgorganisatie Attent. Het ging om het uitlenen van innovaties binnen de organisatie, via een online bibliotheek. ‘In plaats van dat alle locaties een toepassing aanschaffen, koop je er centraal 1 in. Locaties kunnen die bij toerbeurt een tijdje uitproberen,’ legt Sandra uit. ‘Dat vonden we een goed idee en hebben het eerlijkgezegd bijna letterlijk gekopieerd voor onze organisatie. Want nieuwe hulpmiddelen blijven vaak in de kast liggen, of blijken voor een bepaalde doelgroep een tijdje leuk en daarna niet meer. Onze collega’s zijn er heel blij mee. Ik vind het prachtig dat we dingen van elkaar kunnen leren en zelfs afkijken!’
Verrassingen in het traject
Desgevraagd blijkt Sandra geen echte tegenvallers in het traject van de voorbije 2 jaar te kunnen bedenken. In tegendeel; er was juist een meevaller. ‘Een perfect storm, eigenlijk,’ beschrijft ze. ‘Wat gewoon goed uitkwam, was dat de zorgkantoren vorig jaar tot een opslag op het tarief besloten als je met technologie aan de slag ging. Dat kwam voor ons net in een fase dat we hierin keuzes moesten maken. We kunnen het nu breder beleggen, wat een breder eigenaarschap van technologie betekent. Daardoor wordt innovatie echt onderdeel van de organisatie, er ontstaat steeds meer aandacht en ruimte voor. En dat zie ik gelukkig ook bij andere organisaties gebeuren.’
AI wordt een groot thema
Dat ook voor Surplus de opkomst van AI een groot thema wordt, beseft Sandra goed. ‘Er zijn wel nog veel vragen; wat wordt het precies, waar beweegt het zich naartoe? Dat zal de komende jaren wel duidelijker worden en ik verwacht dat we er zelf ook meer op gaan inzetten. En ik hoop dat er meer integratie komt; dat het niet alleen maar digitaal, tenzij is. Dat we een beetje van de zorgtechnologie loskomen; meer naar technologie die het leven voor iedereen verrijkt, niet persé alleen binnen de zorg.’
Niet alleen de zorgbranche
Net als 2 jaar geleden legden we Sandra de vraag voor of ze tips heeft voor innovatoren die in een vergelijkbare fase zitten als Surplus. ‘Ga vooral eens bij de buren kijken,’ is haar advies. ‘Kijk meer om je heen, en beperkt je daarin niet tot de zorgbranche. Daarnaast is het niet alleen de afdeling innovatie die dat moet doen, maar de hele organisatie. En kijk niet alleen binnen de zorg of sociaal werk, maar ook naar onderwijs en wetenschap. Er gebeuren zoveel mooie dingen, er zijn zo veel initiatieven waar je wat van kunt leren. En daarna uitwisselen; deel je ervaring en kennis!’
Lees verder
Het eerste interview met Sandra Suijkerbuijk: Implementatiecoach stuurt op heldere communicatie voor betere samenwerking.
