Stappenplan voor structurele bekostiging zorginnovaties
Veel zorgvernieuwing komt met projectsubsidies tot stand. Maar een structurele bekostiging van de innovatie is vaak een stuk lastiger te realiseren.
Judith Heida van Alrijne was betrokken bij het stappenplan van ZorgmarktAdvies dat helpt om innovaties duurzaam te financieren.
Het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) heeft veel innovatieve projecten mogelijk gemaakt. Bijvoorbeeld de zogeheten ‘warme overdracht’ tussen ziekenhuis en thuissituatie, waaraan de Alrijne Groep samen met een grote groep partners heeft gewerkt. Judith Heida, manager bij Alrijne: ‘Met de projectsubsidie hebben we gewerkt aan de onderlinge afstemming tussen ziekenhuis en wijkverpleegkundige over de periode na de opname. De wijkverpleegkundige komt al in het ziekenhuis naar de patiënt toe en organiseert de zorg, samen met de betrokkenen.’ De uitdaging voor Heida: geef deze vernieuwing een structurele plek in de zorg.
Investering terugverdienen
De warme overdracht blijkt veel op te leveren. De oudere ‘landt’ veel beter thuis en er gaat ook veel minder mis. Minder complicaties, minder heropnames en meer eigen regie zijn voorbeelden van de positieve effecten. Dat is winst voor alle partijen, dus een vaste plek in het zorgaanbod zou toch zo voor elkaar moeten zijn. De investering verdient zich immers vrijwel zeker terug. Maar zo eenvoudig ligt dat niet, zegt Gerrold Verhoeks van ZorgmarktAdvies. ‘De kosten en baten zitten vaak bij verschillende partijen. Dat heeft mede te maken met de complexiteit van de wet- en regelgeving. Zelfs een projectgroep met allerlei deskundigen verdwaalt daarin nogal eens.’
Dubbele bekostiging?
Judith Heida heeft dat ook ervaren in haar zoektocht naar structurele financiering. ‘De zorgverzekeraar betaalt de ziekenhuiszorg van verpleegkundigen en artsen. Nu komt ook de wijkverpleegkundige aan het ziekenhuisbed. Dubbele bekostiging, zegt de zorgverzekeraar, dat is niet declarabel! We zaten met alle partijen aan tafel maar kwamen er niet uit, ook niet met de tekst van de beleidsregel Innovatie van de Nederlandse Zorgautoriteit. Die hebben we dus maar gemaild. Hun antwoord: voor overdacht of indicatiestelling mag de wijkverpleegkundige gerust naar het ziekenhuis. Toen was het snel rond. De zorgverzekeraar kon de warme overdracht gewoon vergoeden binnen de contractafspraken met de wijkverpleging.’
Twee A4’tjes
Marc Soeters, collega van Verhoeks: ‘Als zorgvernieuwer moet je je goed verdiepen in de wereld van de financiers. In het stappenplan vind je daarover veel informatie. Maar een andere stap is minstens zo belangrijk: presenteer de kosten en baten helder voor de financier. Je ziet dat een projectleider een aanvraag voor bekostiging soms onderbouwt met een mooi proefschrift. Dat zijn dan driehonderd pagina’s met statistiek… Die gaat een financier echt niet bestuderen. Veel beter werkt een korte business case van hooguit twee A4’tjes.’
Vanuit de patiënt
Judith Heida vindt het stappenplan ‘echt een handig hulpmiddel’, dat mede door de inbreng van ervaringen uit de praktijk heel concreet is geworden. Toch, stelt ze vast, ‘blijft structurele bekostiging lastig te realiseren. Je zit in het huidige stelsel hoe dan ook met heel uiteenlopende organisatiebelangen om de tafel. Ik denk dat we pas grote stappen gaan zetten als we in de zorg écht vanuit de patiënt gaan denken.’
